NÂZIM HİKMET, ÜÇÜNCÜ ENTERNASYONAL VE MAHATMA GANDHİ

Nâzım Hikmet’i Tevfik Fikret ile Mayakovski bağlamında düşünen ve Hikmet’in Resim Ay dergisindeki Putları Yıkıyoruz kampanyasını inceleyen makalelerinden sonra, Zafer Toprak Toplumsal Tarih dergisinin Aralık 2015 sayısında, Üçüncü Enternasyonal’in ve büyük bir olasılıkla Hikmet’in Mahatma Gandhi’ye karşı tutumunu ele alıyor. Resimli Ay’ın Temmuz 1930 sayısında imzasız yayımlanan “Meşhur Gandhi Bir Kahraman mıdır? Yoksa Bir Hain mi?” başlıklı yazının, hem üslubu ve kavramsal çerçevesi, hem de Üçüncü Enternasyonal çizgisindeki eleştirel yaklaşımı, yazının Hikmet’in elinden çıktığına işaret ediyor. Makalenin tamamını aşağıda okuyabilirsiniz.

Gandhi’yi Türkiye okuru ilk kez Sertellerin çıkardığı Resimli Ay sayesinde tanıdı. Dergide bu konuda ikisi eski Türkçe, biri ise Latin harfleriyle üç makale yayımlandı… Bu üç makalenin 20’li yıllarda çıkan ilk ikisinde büyük övgüler düzülen Gandhi, son makalede hainlikle suçlanıyordu. Nâzım Hikmet’in yazı kadrosuna katıldığı evreden itibaren derginin çizgisinde radikal bir dönüşüm gözleniyordu.