Boğaziçi Üniversitesi Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi, Nâzım Hikmet’i ölüm yıldönümü olan 3 Haziran 2021’de Burcu Alkan, Mediha Göbenli, Çimen Günay-Erkol, Kenan Behzat Sharpe ve Mehmet Hakkı Suçin’in konuşmacı olarak katıldığı ve moderatörlüğünü Murat Gülsoy’un üstlendiği bir panel ile andı.
Boğaziçi Üniversitesi Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi olarak bugün çok değerli araştırmacı arkadaşlarımızla birlikte Nâzım Hikmet üzerine konuşacağız. Bloomsbury Yayınları’ndan çıkan Turkish Literature as World Literature (Dünya Edebiyatı Olarak Türk Edebiyatı) kitabında üç ayrı bölümde Nâzım Hikmet üzerine yazı var. Bu hem Nâzım Hikmet’in önemini gösteriyor hem de uzun yıllardır eksik kalmış olduğunu düşündüğümüz Nâzım Hikmet çalışmalarının hız kazandığına işaret ediyor.
2021’in Ocak ayında Bloomsbury yayınevi tarafından yayımlanan, editörlüğünü Burcu Alkan ile Çimen Günay-Erkol’un birlikte üstlendikleri Turkish Literature as World Literature (Dünya Edebiyatı Olarak Türk Edebiyatı) kitabı, Türk edebiyatının dünya edebiyatlarına etkisini tartışmaya açan ve bu konuda İngilizce olarak yayımlanan ilk kitap olma özelliğini taşıyan, öncü bir çalışmadır. Kitap iki yıl gibi bir sürede hazırlanmıştır ve alanlarında uzman araştırmacıların katkı sunduğu 12 bölümden oluşmaktadır.
Dünya Edebiyatı Olarak Türk Edebiyatı kitabında, Sufi şiirlerden Osmanlı İmparatorluğu’nun çok dilli ve çok alfabeli dünyasına uzanan, kadın edebiyatındaki etkileşimlerden edebiyat ödüllerinin global edebiyat kültürüne etkileri gibi farklı pek çok konunun tartışıldığı bölümler bulunmaktadır. Kitabın üç bölümü ise Nâzım Hikmet’in dünya edebiyatına etkilerinin tartışılmasına ayrılmıştır. Etkinlikte Burcu Alkan ve Çimen Günay-Erkol Dünya Edebiyatı Olarak Türk Edebiyatı kitabında tartışmaya açılan konuları aktardı.
Nâzım Hikmet’in bir dünya şairi olarak portresini çizen Mediha Göbenli, şairin alımlanışında Soğuk Savaş’ın nasıl etkili olduğunu tartışmaya açtı. Nâzım Hikmet’in etkisini 1930-1990 yılları arasındaki ve 1990 sonrasındaki süreçleri karşılaştırarak değerlendiren Göbenli, şairin dünyadaki etkisini tartışırken edebiyatın barış hareketlerindeki merkezi rolünü de ele aldı.
Uluslararası sol hareketin Nâzım Hikmet’in Yunanistan’daki alımlanışına etkisini değerlendiren Kenan Behzat Sharpe, Yunanistan ve Türkiye arasındaki dayanışma bağlarının şairin etkisini nasıl artırdığını inceledi. Sharpe ayrıca, dünya edebiyatı teorilerindeki merkez tartışmalarına Moskova’nın da eklenmesiyle birlikte global dengelerin yeni bir gözle değerlendirileceğini de ekledi.
Nâzım Hikmet’in Arap şiirinde yarattığı etkiyi ele alan Mehmet Hakkı Suçin, şairin Filistinli, Iraklı ve Mısırlı şairler arasındaki popülaritesini inceledi. Suçin, Arap sosyalizminin yükselişi ile birlikte Nâzım Hikmet’in ezilenlerin sesi olmaya çalışan şairlere nasıl ilham verdiğini gözler önüne serip onun temalarının ve tekniğinin Arapçada nasıl yeniden üretildiğini aktardı.